مشکلات دندانی نوزادان زودرس

والدینی که نوزادان زودرس (نوزادانی که زودتر از موعد، به دنیا آمده ‌اند) دارند اغلب نگران مشکلات دندانی مرتبط با زایمان زود هنگام هستند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند نوزادان زودرس بیشتر دچار مشکلات دندانی مانند تأخیر در رویش و بیرون زدن دندان‌ها، هیپوپلازی مینا ، تغییر رنگ دندان‌ها، شکاف کام و افزایش احتمال نیاز به سیم‌ کشی دندان‌ها یا براکت ارتودنسی می‌شوند. 

دیر درآمدن دندان‌ها در نوزادان زودرس وضعیتی شایع است به خصوص نوزادانی که بسیار کوچک و یا بسیار بیمار بوده ‌اند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند این تأخیر در رویش دندان‌ها به علت وقوع عفونت پس از تولد، تغذیه نامناسب یا تغذیه بسیار متفاوت با رحم مادر و یا لوله ‌گذاری طولانی مدت اتفاق می‌افتد. برخی از متخصصان معتقدند فرآیند زایمان باعث تحریک فرایند رویش دندان می‌شود بنابراین در زایمان زود هنگام روال تغییر می‌کند. در صورتی که نوزاد زودرس دارید باید او را به متخصص نشان دهید. در جدول زمان بندی رویش دندان‌ها اگر نوزاد بسیار بیمار یا بسیار کوچک باشد، پیش بینی می‌شود دندانهای او دو تا شش ماه دیرتر بیرون بزنند.

هیپوپلازی مینای دندان وضعیتی است که در آن لایه مینا (پوشش سفید رنگ دندان) در سطح بیرونی دندان وجود ندارد. نوزادان زودرس چهار برابر سایر کودکان دچار هیپوپلازی مینا هستند. احتمال هیپوپلازی مینا در دندان شیری جلوی بالای سمت چپ در این نوزادان دو برابر بیشتر از سمت راست است. این وضعیت در دندان‌های دائمی نیز ممکن است اتفاق بیفتد اگر چه معمولاً شدت آن کمتر است. دلایل آن لوله گذاری و تنفس مکانیکی و همچنین عدم وجود برخی انواع مواد مغذی در دستگاه مراقبت های ویژه از نوزادان زودرس است. کودکانی که دچار هیپوپلازی مینا هستند بیشتر در این دندان‌ها دچار پوسیدگی می‌شوند و نیاز به مراقبت بیشتری در بهداشت دهان دارند و باید چکاپهای دندانپزشکی بیشتری داشته باشند.

تغییر رنگ دندان‌ها معمولاً تنها در آن دسته از نوزادان زودرس اتفاق می‌افتد که در آنها در مراقبت‌های ویژه نوزادان زودرس میزان بیلیروبین بالا بوده است. قهوه ای یا زرد شدن دندان‌ها تنها در دندان‌های شیری اتفاق می‌افتد و با مسواک زدن یا جرم گیری برطرف نمی‌شود.

نیاز به براکت ارتودنسی نیز می‌تواند یکی از عوارض زودرس بودن نوزاد باشد. پژوهش‌های کمی در این حوزه انجام شده و دندانپزشکان در این زمینه تردید دارند. برخی از ارتودنتیست ها با کمک فضا نگه دار در چند سال اول زندگی کودک زودرس، مشکلات کمبود فضا و به هم فشردگی دندان‌ها یا شکاف سقف دهان را درمان می‌کنند و برخی دیگر معتقدند نیاز به براکت را نمی‌توان تا زمان رویش دندان آسیاب بزرگ در سن شش ‌سالگی، مشخص کرد. این دسته از متخصصان مشکل را تا زمانی که ابعاد فک مشخص و قابل اندازه ‌گیری باشد، درمان نمی‌کنند.

برخی از والدین سؤال می‌کند آیا خالی ماندن جای دندان‌ها و عدم رویش دندان‌ها می‌تواند نتیجه زودرس بودن کودک باشد. در حقیقت هنوز پژوهش‌ها چنین ارتباطی را نشان نمی‌دهد.
همانند هر مشکل پزشکی دیگر مرتبط با زودرس بودن کودک، هر چه کودک کوچک‌تر و بیمارتر باشد احتمال مشکلات نام برده بیشتر می‌شود. اگر نگران وضعیت دندان‌های کودک زودرس خود هستید حتماً او را به دندانپزشک اطفال نشان دهید.
کودکان زودرس که مشکلات حسی یا بیزاری دهانی دارند ممکن است دوست نداشته باشند دندانپزشک به دهان آنها نزدیک شود. گفتار درمانی یا کار درمانی ممکن است ابزار مفیدی برای بردن کودک نزد دندانپزشک باشد. بهتر است نوزاد زودرس مبتلا به مشکلات حسی را به دندانپزشک اطفال نشان دهید که در زمینه کار با کودکان و به خصوص کودکانی که شرایط خاص دارند تخصص دارد.